منهنجي تعليم ۽ منهنجا استاد

مان پنهنجي پرائمري تعليم پنهنجي ڳوٺ واسو ڪلهوڙو مان حاصل ڪئي، ان وقت منهنجو استاد سائين انور حسين مسڻ هو (مرادي)، ان کان پو سائين نادر علي ڪلهوڙو(باغ علي ڪلهوڙو)، سائين حمزه علي واهوچو(واهوچا وارهه)، سائين شير محمد واهوچو(واهوچا وارهه)، سائين عبدل الغفار سومرو(سائين عبدل الرحمان (نصيرآباد)، اهي سڀ استاد منهنجي پرائمري پنجين درجي تائين ترتيب وار استاد رهيا۔ ان کان پو مان پنجو پاس ڪيم ته منهنجي والد سڳوري مونکي پنهنجي هڪ حافظ دوست جي مدرسي ۾ ويهارڻ ۽ ديني تعليم حاصل ڪرڻ لا ضلعي دادو جي شهر خانپور ۾ جيڪو حاجي خان محمد جوڻيجو مرحوم (پ پ جو اڳوڻو رهنما) جي زير نگراني هلندڙ هو ،موڪلي ڏنو جتان مان ديني تعليم ۽ انگريزي تعليم به حاصل ڪرڻ لڳس، اتي والد صاحب جي محسن دوست سائين حافظ حاجن ڪلهوڙو (سيتا روڊ) جي نگراني ۾ قرآن پاڪ جي ناظره جي تعليم مڪمل ڪيم، اڄ سائين جن دنيا ۾ موجود نه آهن پر سندس جي رهنمائي، محبت ۽ تعليم جو انداز هميشه ياد رهندو الله سندس جا درجا بلند ڪري ۽ جنت ۾ اعلي ا جڳهه نصيب ڪري۔ آمين۔۔ ۽ وري پنهنجي ئي ڳوٺ ۾ موجود ها اسڪول ۾ ڇهين درجي ۾ داخلا ورتي جتي منهنجو استاد سائين سعيد احمد ڀٽي (باڊهه) انگريزي پڙهائيندو هو، ۽ سائين ذوالفقار علي سيال (حمزو ڀٽي) ڊرائنگ ۽ سائين نظر حسين ڪلهوڙو پرنسپال رهيو، وري مان ستين درجي کان ڪراچي ۾ تعليم حاصل ڪئي جتي به سٺا استاد مليا، جن ۾ ليڊي ٽيچر مس فاطمه، مس خورشيد، سر سالار احمد ۽ ٻيا پڻ هُئا جن جا نالا ذهن مان نڪري ويا آهن۔۔ وري ڪجهه اهڙو معاملو ٿي پيو جو مان نائون ۽ ڏهون درجو وري پنهنجي ڳوٺ ۾ حاصل ڪيو، جتي به اهي ساڳيا استاد موجود هيا جن بهترين رهنمائي ڪري علم سان نوازيوسن 1997۔۔ ڏهون درجو پاس ڪري، نصير آباد ۾ موجود ڊگري ڪاليج ۾ يارهين درجي لا داخلا ورتم جتي سائين پروفيسر لعل بخش ڪلهوڙو(بائيو لاجي) جي گهڻي محبت ۽ شفقت نصيب ٿي، ۽ اتي پڻ سائين هارون احمد (اردو) سائين لطف الله وڳڻ (فزڪس) ۽ ٻيا استاد پڻ هُيا جن جا نالا ذهن ۾ نٿا اچن۔۔ٻارهين جماعت پري ميڊيڪل ۾ سن1999۾ پاس ڪري وڌيڪ تعليم لا مان شاهه عبدل الطيف يونيورسٽي مان سن 2004 ۾ بي اي پاس ڪئي۔۔ٻارهين درجي ۽ بي اي جي مڪمل ٿيڻ جي وچ واري عرصي ۾ مان ڪراچي ۾ ئي ڪمپيوٽر ۽ انگلش لينگويج ۾ ڊپلوما ۽ ننڍا ننڍا ڪورس پڻ ڪيا پرائيويٽ ڪاليج مان ئي بي اي جي ڊگري حاصل ڪيم ان کان پو ڪراچي ۾ فيڊرل اردو يونيورسٽي مان ايم اي (آ ۔آر) مان سن 2010 ۾ پاس ڪئي جيڪا پرائيويٽ تعليم هُئي، ان کان پو هڪ نجي يونيورسٽي مان ايم بي ايMBA جي ڊگري حاصل ڪئي شام جا ڪلاس وٺڻ لڳس جتي به تمام بهترين استاد مليا جن مونکي هيومن ريسورس ۽ بزنس پڙهايو جيڪو سال ۾ مڪمل ٿي ويو آهي 2012 ۔اهڙي ريت هن مهل تائين منهنجي تعليم ، ايم بي اي تائين ٿي آهي انشا الله اهو تعليم حاصل ڪرڻ جو سلسلو جاري رهندو۔۔

مڪمل تحرير ۽ تبصره>>

مان سوچيندو آهيان ته..

مان سوچيندو آهيان ته ڇا سنڌ ۾ وري ڪو علم ۽ ڏاهپ، درس ۽ تدريس جو اهو عروج واپس اچي سگندو؟ جهڙو عروج ڪلهوڙن جي دور يا ان کان اڳ ۾ هيو يا اهڙو ڪو علم جو مرڪز سنڌ ۾ وري پيدا ٿي سگهندو جهڙو مرڪز سنڌ جي تاريخ ۾ ٺٽو هُيو جتان اهڙا ڪي عالم، فاضل، ڏاها هن دور ۾ پيدا ٿي سگهن جيڪي ان دور ۾ ٿي گذريا جن ۾ مخدوم محمد هاشم ٺٽوي،شاهه عبدالطيف ڀٽائي ،عبدل الرحيم گرهوڙي توڙي ٻيا ڪيترائي عالم، فاضل ۽ سنڌ جا قاضي پيدا ٿيا..شايد نه؟؟؟؟؟

مڪمل تحرير ۽ تبصره>>

مخدوم محمد هاشم ٺٽوي رح جون ڳالهيون

چار هزار ڪتاب پڙهيم، انهن مان چار ڳالهيون پسند ڪيم۔

1۔ ته اي منهنجا نفس! خدا تعالي ا جي عبادت ڪرين ته ڪر، نه ته ان جو رزق نه کاءُ!

2۔ ته اي منهنجا نفس! جنهن کان خدا تعالي ا روڪ ڪئي آهي، ان کان پاسو ڪر، نه ته ان جي ملڪ مان نڪري وڃ!

3۔ ته اي منهنجا نفس! جيڪي ازلي قسمت مان توکي پهچي، ان تي صبر ڪر، نه ته ڪو ٻيو خدا ڳول، جيڪو توکي روزي وڌائي ڏي۔

4۔ ته اي منهنجا نفس! جي گناهه جو خيال ڪري، ته ڪا اهڙي جاءِ تلاش ڪر، جتي توکي خدا نه ڏسي، نه ته گناهه نه ڪر!

مخدوم محمد هاشم ٺٽوي رح۔۔۔۔سنڌي ادبي بورد جي ويب سائيٽ تان ۔
وڌيڪ
سوانح حيات، ۽ علمي خدمتون پڙهڻ لاءِ
ڪتاب جو نالو مخدوم محمد هاشم ٺٽوي رح تي ڪلڪ ڪيو

مڪمل تحرير ۽ تبصره>>

منهنجو حق هتي رک

منهنجو حق هتي رک

تو سنڌ لُٽي

 تو سنڌ کپائي

تو ٻيٽ وڪيا

مان خاموش رهيس

تو ڌرتي ڌڻين کي سُور ڏنا

مائرُن کي تن جي پٽڙن جا

رت ۾ ريٽيل لاش ڏنا

مان خاموش رهيس

تون پنهنجو هوندي، ڌاريو بڻجي

هن قوم کي پل پل تو پُور ڏنا

مان خاموش رهيس

سنڌ جو هاري، سنڌ جو ناري

اڄ به تنهنجي جُتيءَ هيٺان

دورِ جديد کان ٻچڙا تِن جا

اڄ به ڪوهين ڏور ڏٺا

مان خاموش رهيس، خاموش رهيس

هاڻ نه مان خاموش ٿيندس

هر هاري ناري وٽ ويندُس

اُٿ وڏيري جي پِيرن هيٺان

کڻ ڪُهاڙي، هڻ ڪوڏاري

 ڌرتي جي اُپت کڻ تو هاري

کيڙي سو کائي جو نعرو هڻي

اڄ تون وڏيري کي للڪاري چئو

وقت بدلجي ويو آ
 دنيا ترقيءَ ڪئي آ

تون صدين کان منهنجو رت پيتو

مان صدين کان تو وٽ قرضي آن

اڄ منهنجو ٻچو پڙهي لکي

اهو نعرو بلندو ڪندو سدا

منهنجو حق هتي رک.

هاڻ نه مان خاموش ٿيندس

هر هاري ناري وٽ ويندس

اهو نعرو بلند ڪبو سدا

منهنجو حق هتي رک

منهنجو حق هتي رک.....منظور ڪلهوڙو

مڪمل تحرير ۽ تبصره>>

اپريل جو مهينو

اپريل جو مهينو قاتل مهينو ،ڪيئي سڄڻ وڇڙيا اپريل ۾

رهبر سنڌ، ڀٽو ۽ حسين ساريو ،وڇڙي ويااپريل ۾

پنهنجا ويجها، رت جا رشتا هنياءُ ڏاري ويا اپريل ۾

الطاف عباسي،اختر ڪلهوڙو شهيد ٿيا اپريل ۾

جيجل ماءُ جون هنجون  خالي ٿيون اپريل ۾

ڪهڙا نه ڪهڙا گهاءُ مليا سنڌ جيجل کي

اهي سڀ سور سهيا سين ، سيني منجهه اپريل ۾،

سنڌ جو هڪ ارڏو جوڌو هو، هر ماءُ جي اک جو تارو هو

هر ڀيڻ جو ڀورل ڀاءُ هيو،  سنڌين جو هڪ پساهه هيو

ڌارين لاءِ ڄڻ دولهه جي للڪار هيو

ويرين لئه ڄڻ ڪو گهاء هيو، دودي جي تلوار هيو،

اهڙو ڪونڌر به ڪاري رات ۾ ڪُٺو ويو اپريل ۾

سيد ۽ بشير جي وڇوڙي جي سوڳ ۾ اڃا سنڌ هُئي

هن سال به ويندي ويندي ڪونڌر ڪُٺا اپريل ۾

منظور ڪلهوڙو

مڪمل تحرير ۽ تبصره>>

شهيد اختر ڪلهوڙو جي ياد ۾..

جنهن کي بروز جمعه 31 مارچ 2000 ع ۾ ڪجهه نامعلوم غنڊن صبح جي پهر ۾ اغوا ڪري رات جي پهر ۾ گولي هڻي شهيد ڪري وڌائون ۽ پوليس سان ملي ڀڳت ڪري ڳوٺ جي مُک روڊ تي اڇلي ويا ، جنهن کانپوءِ پوليس اچي ان کي مقابلو ڄاڻائي الزام هنيو ته اسان سان فائرنگ ڪندي ماريو ويو آهي. هاڻ هڪ باشعور پڙهيل لکيل انسان جيڪو ڪراچي ۾ هڪ سرڪاري کاتي اندر نجي اداري ۾ ڪانٽريڪٽ تي نوڪري ڪندڙ هيو، اهو شخص هڪ ڏوهاري ڪئين ٿو ٿي سگهي، اصل ڪارڻ اهو هيو جو ڪجهه ڏينهن اڳ موڪل تي ڳوٺ ويل هيو ته انهن ڏينهن ۾ هڪ پنهنجي ئي هڪ نوجوان جي قتل ٿي وڃڻ جو مُک شاهد هجڻ ڪري ان کي اهڙي سزا ڏني وئي..اڄ ان واقعي کي 13 سال گذري ويا آهن پر ڪا به خبر نه پئجي سگهي ته ان جو اصل قاتل ڪير آهي؟؟ شايد اپريل جو مهينو ئي اسان جو قاتل آهي..اپريل جي مهيني وڏا سُور ڏنا آهن. تڏهن ته مون هڪ سال اڳ بشير خان قريشيءِ جي قتل ٿيڻ تي ڪجهه سٽون سرجيون هيون ته اپريل جو ميهنو قاتل مهينو.

شهيد اختر ڪلهوڙو ۽ اپريل ۾ اسان کان جدا ٿي ويندڙن کي ارپيان ٿو.

ساري شــهر وســايا پٿر ، جن ســــان چڪنا چور هُيو،
... پوءِ به هُن ٿي نعرا ماريا ، مُڙس ته ڪو منصور هُيو !

وستيءَ وستيءَ، نگريءَ نگريءَ، گيت سان جي گُونج ڪئي،
چانڊوڪيءَ ۾ چَنگُ وڳو ٿي، رات پرينءَ جو پُور هُيو.

ڪالھ وفا جي ويراني ۾ ڪهڙي هرڻي اُڄ مُئي !،
سِج ازل جي اک لڳو ٿي ، اُن ۾ ايڏو نُور هُيو !.

دريا دريا هُن جو مَن هو ، صـحرا صحرا نيڻ هُيا،
پَل جو پانڌيئڙو آيو هو ، وڃڻو هُن کي دُور هُيو.

ڏينهن تَتي جو آيو آهين ، اڳ ۾ آئين ڇو نه ” اياز “ ،
ڇپري ڇَپري ڇانوَ هُئيم جنهن وقت نِمنُ ۾ ٻُور هُيو !
—

 

مڪمل تحرير ۽ تبصره>>

اهو چنڊ ئي ته آهي جو محبوبن سان ملائي ٿو..نه ته ان کان ڏوري جو احساس جيءُ کي جهوري وجهي..مونکي منهنجي پرينءَ چيو هيو جڏهن پاڻ نه ملي سگهندا سين ته پاڻ ڪئين ڏسندا سان هڪٻئي کي..مون چيو هيو مانس ته هر مهيني جي چوڏهين رات تون به گهر جي اڱڻ تي اچي ويندي ڪر مان به پنهنجي گهر جي اڱڻ تي ايندس، پوِء چنڊ مان نڪرندڙ من موهيندڙ ڪرڻا جڏهن به تنهنجي اک کي ڇُهن ته انهن ئي ڪرڻن وسيلي تون مونکي ڏسي پنهنجي سڪ لاهجانءِ..۽ جڏهن اهي ساڳيا ڪرڻا منهنجي اکين منجه پوندا ته ڄڻ مان به توکي پسي ورتو..بس پوءِ هاڻ خبر ناهه پرينءَ جي ته اهو چوڏهين رات پنهنجي اڱڻ تي ايندو آهي يا نه پر مان هر چوڏهين رات اڱڻ تي ويهي پرينءَ جي ديدار جون سڪون لاهيندو آهيان.

مڪمل تحرير ۽ تبصره>>

ڪجهه احوال دل جي موسم جو.

اَڄ پڻ اُميدُون، آگَم سَندِيُون اُڀَ ۾؛
ساوَڻُ پَسِي، سَرَتِيُون! سَڄَڻُ سارِيو مُون؛
آئُون آسائِتي آھِيان، مانَ ڀِڄائي ڀُون؛
گَھرِ ته گُھرجِين توُن، مُندَ مڙيئِي ميِنھَن جِي؛

ڪڏهن ڪڏهن اهڙو ته وڻندڙ موسم اچي ويندو آهي جو يادن جو وڻندڙ سلسلو مٺڙي هير بڻجي لون  لون کي مهڪائي وجهندو آهي، ڪڏهن ان موسم سان سلهاڙيل دوستن سان گهاريل اهي ڪي پل ياد پئجي ويندا آهن ته ڪٿي محبوب جون چنچل ادائون بادلن پٺيان سج جيان ليئا پائي من اندر ڪتڪايون ڀريو ٿيو ڇڏن۔۔ اهي موسمون ئي ته آهن جيڪي اسان جي يادن جي سلسلن کي اسان سان جوڙينديون ٿيون اچن۔۔اڄ به ڪجهه اهڙو ئي موسم ٿي ويو آهي منهنجي اوسي پاسي ۾، بادلن مٿان گجگوڙ ته صبح جي پهر کان ئي شروع ٿي وئي هُئي پر ڪجهه پل گذرڻ کان پو برسات جي ڦُڙين پنهنجون شرارتون شروع ڪري ڏنيون ته ڀنل مٽي جي خوشبو جئين ئي من اندر اوتجندي ٿي وئي ته يادن جو نه کٽندڙ سلسلو جيڪو ان چيڪي مٽي جي خوشبو سان واڳيل آهي جاري ۽ ساري ٿي ويو۔۔بس پو هميشه جيان استاد جون هي سٽون هڪ سرير ڏيندڙ آواز ۾ من جي پاتال منجهه واڄٽ ڪري گونجڻ لڳنديون آهن۔۔
هن موسم ۾ گڏ يار هجي، پيون بوندو وسن ۽ بهار هجي۔۔
۽ پڻ
سرمد جا ڳايل آهي ٻول ته۔۔۔
جڏهن ڪنهن به بادل ولهاريون وسايون ، الا ڇو اوهان جو اکيون ياد آيون۔۔۔


هاڻ ڏسون ٿا ته هن موسم ۾ اوهان جا ڇا خيال آهن۔۔ڇا اهو سڀ ڪجهه اوهان سان به آهي، ته پو هت ونڊ ڪيو۔

مڪمل تحرير ۽ تبصره>>

هڪ تلخ حقيقت..جيڪا وسارڻ به گهرون نٿي وسري..

....منظور ڪلهوڙو

زندگيءَ جون ڪجهه حقيقتون ايتريون ته تلخ ۽ روح کي رهڙا ڏيندڙ هونديون آهن جو اهي اسان جي وجود سان ائين وڪوڙجي وينديون آهن جئين ڪا وڻ ويڙهي ڪنهن سڳنڌ بخشيندڙ سهڻي وڻ کي وڪوڙجي ان جي سونهن کي بد صورت ۽ بي رونق بڻائيندي آهي، پوءِ اسين ان مان آجا ٿيڻ لاءِ انهن تلخين جي پاڙن کي پنهنجي وجود کان ڇڪي ڪڍڻ جي ڪوشش ڪيون ٿا ته ويتر اهي حقيقتون اسان جي ئي وجود کي زخمي ڪري ٿيون وجهن، اڄ جي دور ۾ جتي انسان ترقيءَ جا سڀ مرحلا پار ڪندي زندگيءَ جو سڀ آسائشون پاڻ لاءِ گڏ ڪيون آهن ته اتي وري سوين انسان لاچاري ۽ بيوسي جي زندگي گهارڻ تي مجبور آهن، اهڙن ماڻهن جي زندگيءَ ۾ ته هر روز ڄڻ ٻه ويلا ماني کائڻ جو بندوبست ڪرڻ به ڪنهن جهاد کان گهٽ ڪونهي پر جيڪڏهن ان مٿان ڪا مصيبت يا ڪو حادثو اچي ڪڙڪي ته ويتر ان جي دنيا اونڌي ٿيو وڃي، اهڙو ئي واقعو ڪجهه منهنجي اکين اڳيان به گذريو، جيتوڻيڪ مان به ان ئي حادثي جي صدمي جو شڪار آهيان پر جيڪي ڏک ۽ پيڙاءُ جا وڍ مونکي محسوس ٿي رهيا آهن ان کا سوين درجا ان ڏک جي اذيت اها ماءُ ڀوڳي رهي هوندي جنهن جي هنياءُ جو ٽڪرو جنهن کي ان پنهنجي هنج ۾ لوليون ڏئي تاتي وڏو ڪيو هوندو، اها ماءُ جيڪا ٻار جي بانبڙا پائن کانپوءِ پهريان پنڌ ڪندي ٿاٻڙجي ڪري پوڻ تي ڇرڪجي وڃي پنهنجي ٻچڙي کي ڇاتيءِ ساڻ لائيندي آهي ته اها ماءُ پنهنجي 19 سالن ڪونڌر نوجوان پٽ کي راهه ويندي صبح جي ٿڌڙي پهر ۾ ايڏي بي رحميءَ سان تيز رفتار ڪار جو ٽڪر هڻي رت ۾ وهنجاريو وڃي ته ان اذيت، ان پيڙاءُ جي آڳ ماءُ جهڙي هستيءَ پنهنجي سيني ۾ ائين ڀوڳيندي هوندي جئين ڪو ٻرندڙ جبل پنهنجي اندر آڳ کي جوالا مُکي بڻائي ان جي ڄر ۾ پاڻ کي ساڙي راتون ڏينهن رک ڪندو هجي،  جئين ته اسان جي معاشري ۾ مغربي دنيا جي آزاد خياليءِ جو غلبو، تيز رفتار ترقيءَ، انٽر نيٽ تي وڌندڙ فهاشيءِ ۽ حرام مان ڪمايل پيسو جتي عام غريب طبقي کي وڏي مونجهاري ۾ وجهي ڇڏيو آهي ته اتي مٿاهين طبقي جي ماڻهن جو دماغ به وري پنهنجي جاءِ تي نه رهيو آهي، اڄ جي سول سوسائٽي جا رکوالا مرد ۽ عورتن سان دوستيءَ کي وري آزاد خياليءَ جو نالو ڏئي مهذب پڻي جو اعلي ا مثال بڻائي پيش ڪري رهيا آهن ته اهو به اڄ جي دور جي اهم گهرج آهي، پوءِ ڀل اسان جو معاشرو ان ڳالهه کي قبولي يا نه قبولي پر اهي ان ۾ ئي پنهنجي ترقي ٿا سمجهن جتي انهن جون ماءُ ، ڀينرون وتن سر عام مردن دوستيون ڪنديون. ،  اهڙي ئي هڪ گلستان جوهر ۾ رهندڙ با اثر خاندان جي اوباش ڇوڪري پنهنجي اسڪول ۾ پڙهائي جي وقت کي پنهنجي عياشيءَ جو وقت مقرر ڪري پنهنجي پيءِ پاران ڏنل نيو ماڊل ڪار ۾ پنهنجي دوستن جن ۾ ڇوڪريون به هيون ساڻ ڪري پوري آواز سان ميوزڪ وڄائيندي، ڇوڪرين سان مستيون ڪندي انتهائي غير ذميداريءَ سان ڪار کي 100 جي رفتار مينهن واءُ ڪندي زگ زيگ جيان ڪار کي عرب ملڪن جي اوباشن پاران نئون طريقو ايجاد ڪندي ڪار کي نئين انداز ۾ تيز رفتاري سان پنهنجي ڪرتب جا رنگ ڏيکاريندي ٿي آيو، ڪڏهن ڪنهن ڪوچ اڳيان ٿي لنگهيو ته ڪڏهن ڪنهن آهستي ويندڙ ڪار کي اوور ٽيڪ ٿي ڪيو ته ان جي مهارت تي سندس دوستن پاران ڪار اندر هُوڪرا يا تاڙين جا آواز گوجڻ شروع ٿي ٿي ويا، ته ان ئي روڊ تي پنهنجي آهستي واري ٽريڪ تي موٽر سائيڪل تي ويندڙ يونيورسٽي جو طالبعلم الطاف احمد عباسي به وڃي رهيو هيو، جئين هن اوباش پنهنجي ڪار ان ئي تيز رفتاري سان ڪرتب ڏيکاريندي زگ زيگ ڪندي تيز رفتار واري ٽريڪ کان هڪ ڪار کي اوور ٽيڪ ڪندي آهستي واري ٽريڪ تي آيو ته يڪدم الطاف احمد جي موٽر سائيڪل ۽ ان جي ڪار جي وچ ۾هڪ فٽ کن جو به مفاصلو وڃي نه رهيو هيو جو الطاف احمد عباسي کي هو وچان ڪراس ڪري وڃي، ۽ ني الطاف احمد کي ڪا وڌيڪ فت پاٿ طرف جڳهه هُئي جو ان طرف پاڻ کي لاڙي وجهي، پر الطاف احمد کي ته اها سمق ئي نه رهي ته ڪا ايڏي آفت منهنجي مٿان اچي پهتي آهي، ڪو به پهر، ڪا ساعت، ڪا مهلت به نه ملي سگهي ته ڪو بچاءُ جو رستو نڪري سگهي ڏسندي ئي ڏسندي الطاف احمد عباسي ان ئي ڪار جيڏي رفتار سان هوا ۾ اُڏامندو وڃي فٽ پاٿ تي لڳل هڪ بجلي جي ٿنڀيءَ سان وڃي ٽڪرايو ۽ اچي پٽ تي ڪريو، ان اوباش جنهنجو نالو معظم علي معلوم ٿيو آهي ته بوکلائجي ويو ان جهٽ ۾ بريڪ ڏني پر تيسيتائين گهڻي دير ٿي چڪي هُئي ان جي بريڪ ڏيڻ تي ان جي ڪار هڪدم گهُماٽي کائي وڃي هڪ پنڌ ويندڙ پيرسن جنهنجي عمر لڳ ڀڳ 65 سال کن هُئي کي به چيڀاٽيندي ٿي وئي، ۽ وڃي فٽ پاٿ ۾ وڃي اٽڪي بيهي رهي، هڪدم ماڻهن جو رش ٿي ويو، ماڻهن ته همت ڪري ان ڪار واري کي ڇوڪرين سوڌو سوگهو ڪيو، ان سان گڏ ڪار هلائيندڙ جو هڪ ٻيو دوست فرار ٿي وڃڻ ۾ ڪامياب ٿي ويو، ماڻهن هڪدم زخمين کي اسپتال لاءِ کڻي وڃڻ جي ڪوشش ڪئي ، گلستان جوهر جي ان علائقي ۾ جوهر چورنگي لڳ اهو واقعو پهرين اپريل 2013 تي 10.30 منٽن تي ٿيو، پر ماڻهو جيستائين زخمين کي اسپتال کڻي وڃن تيسيتائين گهڻي دير ٿي وئي هُئي الطاف احمد عباسي ڌڪ جي سٽ سهي نه سگهيو ۽ اتي ئي موقعي تي هن فاني دنيا مان هميشه جي لاءِ موڪلائي شهادت ماڻيائين، ۽ اهو راهگير پڻ ٿڏي تي ئي فوت ٿي چڪو هو، ماڻهن وٺ وٺان ڪري، ان اوباش کي پوليس جي حوالي ڪيو، ٻنهي جي لاشن کي جناح اسپتال پهچايو ويو، اها خبر الطاف احمد توڙي ان پيرسن جي وارثن لاءِ مٿان وڄ ڪري پوڻ جي برابر هُئي، سمورو خاندان سوڳواري جي حالت ۾ جناح اسپتال پهچي چڪو، جتان الطاف احمد جا وارث پنهنجي نوجوانڙي جو رت ۾ ريٽيل لاش پهنجي اباڻي ڳوٺ نصير آباد لڳ واسو ڪلهوڙو کڻائي ويا هوڏانهن پوليس پنهنجي ڪاروائي ڪري ڪيس فائيل ڪيو ۽ ٻن ڏينهن اندر چالان ڪري ملزم معظم کي جيل اُماڻي ڇڏيائون، ڪار کي ٿاڻي تي پنهنجي ڪسٽڊي ۾ وٺي ڇڏيائون، پر جئين ته اڄ جي معاشري ۾ پيسو وڏو اثر ٿو ڏيکاري اهڙيءَ ريت ان اوباش ملزم جيڪو اڃا 18 سالن جو به نه آهي جنهن جو ڊرائونگ لائسنس ٺهڻ جي به عمر ڪونهي ان جي پيءُ پاران ڪار ڏئي سرعام عياشيون ڪندڙ پنهنجي پٽ کي پيسن جو استعمال ڪندي 12هن ڏينهن جي اندر 50 لک رپيا ڏئي ضمانت تي آزاد ڪرائن ۾ ڪامياب ٿي ويو، هيڏانهن جڏهن الطاف احمد جا وارث ڳوٺان موٽي واپس آيا ته پوليس ، جج جي ريڊر ۽ جوابدار جي وڪيل ملي ڀڳت ڪري ڪيس لئي مٽي ڪرڻ جي سڀ ڪوشش ڪندي جوابدار کي ضمانت تي آزاد ڪرائي ويا، هوڏانهن الطاف احمد جي وارثن پاران پوليس اڳيان احتجاج ڪندي چيو ته اڃا اسان پاران شاهدن جا بيان ئي نه ورتا ويا آهن ۽ جڏهن ته ڪيس به ناقابل ضمانت تحت درج ٿيل قلم 322 لڳايو آهي ته اهو ايترو جلد ڪئين آزاد ٿي سگهي ٿو، معلوم ڪيو ويو ته ريدر صاحب ۽ جوابدار جي وڪيل قلم 322 کي قلم 320 ۾ فوٽو ڪاپي وسيلي تبديل ڪرائي ان ڪيس کي صرف هڪ حادثو ڄاڻائي ضمانت جوڳو ڪري ان جي ضمانت منظور ڪرائي وئي آهي، هاڻ جڏهن ته الطاف احمد عباسي جي وارثن پاران قتل جو ڪيس داخل ڪرايو آهي ان جي هن مهل تائين ڪا به پيروي نه ٿي سگهي آهي، ڇو ته ڪو به وڪيل ان ڪيس کي وٺڻ لاءِ وڏي رقم گهري ٿو جيڪا وڃي لکن ۾ پوي ٿي، هاڻ جيڪڏهن ڪير به وڪيل لکين رپيا وٺي ڪري به ان جي جوابدار کي سزا نٿو ڏياري سگهي ته الطاف احمد جي وارثن جا لکين رپيا ته ٻڏن ئي ٻڏن پر انهن جي 19 سالن جي نوجوان جو خون به لڙهڻ جو خدشو آهي، اهو ته وڌيڪ قانوندان ئي سمجهي سگهن ٿا ته آخر رود حادثي ۾ڪير به ڪنهن بيگناهه کي ماري ٿو وجهي ۽ اهو ٿڏي تي فوت ٿي وڃي ته ان جي ڪيس کي حادثو ڇو ٿو قرار ڏنو وڃي ڇا اهو سراسر قتل ڪونهي؟ ڇا ان جي جوابدار کي قتل جي ڏوهه ۾ سزا نٿي لڳي سگهي؟ ڇا قتل صرف اهو آهي ڪنهن کي بندوق يا پسٽل سان فائر ڪري ته اهو قتل جو مقدمو آهي، ڪير به پنهنجي عياشيءَ ۽ پنهنجي لذتن جي اُڃ اُجهائڻ جي ڪري قانون جي لتاڙ ڪندي، ڪنهن معصوم بيگناهه شهري کي روڊ تي سرعام چيچلائي ماري ٿو وجهي ته اهو هڪ بيگناهه جان جو ضياع ڪونهي، ڇا اهو وڏو قانوني ڏوهه ڪونهي جو هڪ ننڍي عمر جو فرد ڪار کي ايڏي لاپرواهي سان هلائي ٿو، ۽ ان کي ڪو به قانون لاڳو ڪندڙ عملدار نٿو روڪي ۽ نه ئي مٿس ڪا قانوني سختي ڪئي ٿي وڃي ته پوءِ ان سموري وارتا ۾ ڏوهه ڪنهجو ٿئي ٿو؟ قانون جي ادارن جو؟ انهن اوباشن جي والدين جو؟ يا ها لڳي ٿو اهو سمورو ڏوهه  ان مظلوم جو ئي آهي جيڪي بيگناهه روڊ تي ماريا وڃن ٿا؟ اسان حڪومت وقت کان ۽ انصاف جي وڏي اداري سپريم ڪورٽ پاڻمرادو نوٽيس وٺي الطاف احمد عباسيءَ جي وارثن سان انصاف ڪرڻ جي اپيل ٿا ڪيون ته جئين وري ڪو ٻيو معظم جهڙو اوباش پنهنجي عياشيءِ جو مظاهرو ڪندي ڪنهن الطاف احمد جهڙي سٻاجهڙي ۽ والدين جي سهاري کي نه کسي وجهي.  

مڪمل تحرير ۽ تبصره>>

لاڙڪاڻي ضلعي جي تڪ پي ايس 38 تي سنڌ يونائيٽد پارٽي پاران نامزد ڪيل اميد وار سيد محمد شاهه بخاري هڪ بي باڪ ، با همت ۽ غريب النفس انسان آهي سچ ڳالهه اها آهي ته هن ڀيري جيڪا سنڌ اندر تبديلي آئي آهي يا عام ماڻهن وچ جيڪو شعور پيدا ٿيو آهي ته ڪنهن به وڏيري غدار کي ووٽ نه ڏبو ۽ هن ڀيري سچي، همدرد، ۽ هڏ ڏوکي کي اڳتي آڻي ماضيءِ ۾ ٿيل سنڌ سان ويساهه گهاتين جو ازالو ڪجي، ان جي هڪ جهلڪ اسان جي سامهو آهي ته هن ڀيري اهڙن ئي اميدوارن کي ووٽ ڏئي اڳتي آڻڻ گهرجي ته جئين سنڌ جي حقيقي روح کي زندهه ڪري سنڌ جي زخمي ٿيل وجود تي مرهم رکي سنڌ ڌرتي جي بقا ءَ کي قائم رکجي..اسين سنڌين گهڻو ڪجهه وڃايو آهي، هميشه آزمايلن کي آزمايو آهي، هڪ همدرد سنڌي هئڻ جي ناتي اسان سڀني جو فرض آهي ته هن ڀيري اها غلطي نه ڪندا سين، هن ڀيري سچ پچ ڄاتل سڃاتل غريب طبقي مان اٿندڙ هڏ ڏوکي ۽ بي باڪ جوڌي کي ووٽ ڏيندا سين. اهو ٿيڻ به گهرجي ڇو ته هي ئي وقت آهي ته اسان اهڙين ماڻهن کي اڳتي آڻي پنهنجي دردن جو درمان ڪجي. اهڙو ئي درويش صفت ، يارن لاءِ سر جي بازي ڏيڻ لاءِ اڳ اڳرو، لاڙڪاڻي جي موئن جي دڙي جي چيڪي مٽيءِ مان جنم وٺندڙ نوجوان سيد محمد شاهه بخاري به هڪ آهي، هي ڪو روايتي پير يا شاهه، يا سيد ڪونهي، هي هڪ غريب گهراڻي سان تعلق رکندڙ ٻه ويلا ماني پنهنجي محنت سان ڪمائي کائيندڙ سموري گهر ڀاتين جو بار ڪلهن تي کڻندڙ کاهوڙي انسان آهي. يقينن جيڪڏهن هن ڀيري سنڌي قوم اهڙن ماڻهن کي ووٽ ڏئي ڪامياب ڪيو ته سڇ پچو ته روايتي وڏيرن، پيرن، ۽ ميرن جو اثر پاش پاش ٿي ويندو ۽ پوءِ اها روايت هميشه لاءِ سنڌ جي متيءَ ۾ دفن ٿي ويندي ته ڪي وڏيرا به سنڌ جا نمائنده چونڊبا هئا. ۽ هاڻ ان روايت کي ٽوڙڻو ئي پوندو نه ته اهي روايتي پير، مير، وڏيرا سنڌ ۽ سنڌي قوم جي وجود کي ٽوڙڻ ۾ ڪا به ڪسر نه ڇڏيندا..مان صرف اهو ان ڪري نٿو لکان ته ڪو هي منهنجو ڄاتل سڃاتل آهي، پر جيڪي مونکي سڃاڻن ٿا اهي ڀلي ڀت ڄاڻن ٿا ته منهنجو اٿڻ ويهڻ اهڙن ئي سنڌ ۽ سنڌي ماروئڙن جو درد رکندڙ سڄاڻ دوستن سان ئي آهي. جيڪي منهنجي ڳالهه سان اتفاق ڪندا. ته پوءِ اچو هن ڀيري سيد محمد شاهه بخاري جهڙن ماڻهن کي پنهنجي تڪ ۾ ڪامياب ڪرايون ته جئين سنڌي قوم جي ڏکن جو ازالو ٿي سگهي. هر ڪو پنهنجي آس پاش اهڙن ماڻهن جي ڳولا ڪيو ۽ انهن کي ڪامياب ڪرائڻ لاءِ ذاتي طور ماڻهن وٽ هلي وڃي ووٽ جي اهميت کي اجاگر ڪرايو. اهو ئي وقت آهي سنڌ جي تبديلي جو ۽ روايتي سياست جي خاتمي جو...جنهن کي به ووٽ ڏيو ماضي ءِ ۾ ٿيل سنڌ جي سورن کي ياد ضرور ڪجو..سدائين گڏ

 

مڪمل تحرير ۽ تبصره>>

حضرت رابعه بصريه رحمته الله عليها

بصره جي هڪ غريب ۽ شريف النفس انسان اسماعيل، جيڪو نهايت عابد، زاهد ۽ وڏو متقي پرهيزگار بزرگ هيو، جنهن کي ٽي ڌيئرون هيو ۽ جڏهن چوٿين نياڻي پيدا ٿي ته ان جو نالو ان سوچ سان ”رابعه“ رکيائون ته رابعه بصري رح جو اسم مبارڪ اسلام جي انهن پاڪيزه ۽  نيڪ عورتن ۾ شامل ٿيندو آهي جن جي شروعات کان وٺي آخر تائين جي سموري زندگي فقر ۽ بي نيازي سان مشهور آهي.

رابعه رح جن جنهن ماحول ۾ اک کولي ته اهو ماحول الله جي رضا ۽ ان جي خوشنودي ، صبر ۽ شڪر جو عملي تفسير هيو. پاڻ جن جا والد سڳورا زماني جون سختيون سهندا هُئا، فاقه ڪشي واري زندگي گهاريندا هُئا، پر ڪڏهن به ڪنهن جي اڳيان هٿ نه ڦهلائيندا هُئا ۽ نه وري ڪڏهن قدرت خدا جي ڪا شڪايت ڪندا هُئا، ظآهر آهي ته اهڙي صابر ۽ شاڪر پيءُ جي نياڻي جيڪا فطرتي طور تي عابده ۽ زاهده به شروع کان ئي هجي، ته اها هر اچڻ واري زماني ۾ پنهنجي وقت جي صاحب عظمت ۽ خدا ترس خاتون ڪئين نه ٿيندي.

رابعه رح جو والد هڪ مفلوڪ الحال انسان هو. حالت اها هُئي جو جڏهن سندس جي ولادت ٿي ته ڪپڙو ، لٽو ته هڪ طرف ، گهر ۾ ڏيئي کي ٻارڻ لاءِ تيل به ميسر ڪون هيو، رابعه جي والده ماجده جناب اسماعيل کي چيو ته فلاڻي پاڙيواري وٽان ڪجهه تيل وٺي اچ ته ڏيئو ٻارجي، پاڻ اهو عهد ڪري چڪا هيا ته ڪڏهن به ڪنهن کان سوال ڪون ڪندس.پر موقعي جي مناسبت ۽ گهر واري جي زور ڀرڻ تي اتفاقن ڪنهن جي گهر تي ويا، پر اتان خالي هٿين واپس آيا ته گهر واري پڇا ڪئي ته ڇا ٿيو؟ فرمايائون ته انهن دروازو نه کوليو، جناب اسماعيل کي پنهنجي پاڙيواري جي بي رخي ۽ پنهنجو سوال ان وٽ کڻي وڃڻ جو وڏو صدمو پهتو. ان ئي حالت ۾ سوچيندي سوچيندي نند اچي وئي. خواب ۾ رحمت اللعالمين صلي الله عليه وسلم جن جي زيارت نصيب ٿي، پاڻ سڳورن صه فرماين ته غمگين نه ٿي، تنهنجي گهر ۾ جيڪا ٻارڙي پيدا ٿي آهي اها الله جي وڏي برگزيده ٻانهي آهي. تون صبح جو بصره جي امير وٽ وڃ ۽ منهنجي طرفان هڪ ڪاغذ تي لکي ڏينس ته ” تون هر رات مون تي هڪ سو ڀيرا ۽ جمع جي رات تي چار سو ڀيرا درود شريف پڙهندو آهين. گذريل جمعي جي رات درود شريف پڙهڻ توکان وسري ويو آهي جئين ته ان جي عوض هن شخص کي چار سو دينار ڏئي ڇڏ تنهنجو ڪفارو ادا ٿي ويندو.“ حضرت رابعه رح جي والد حسب ارشاد هڪ تحرير لکي ۽ امير بصره وٽ وڃي پهتو. دربان جي هٿان عرضي موڪلي ڏنائين. اها تحرير ڏسي امير بصره تي وجد طاري ٿي ويو ۽ حڪم ڏنائين ته پاڻ سڳورن صلي الله عليه وسلم جن مونکي ياد فرمايو آهي ان جي شڪراني ۾ ڏهه هزاردرهم غريبن ۽ فقيرن ۾ تقسيم ڪيا وڃن ۽ چار سو درهم ان بزرگ کي ڏنا وڃن ۽ ان بزرگ کي اندر گهرايو وڃي ته جئين مان ان جي زيارت ڪري سگهان. پر وري هڪدم خيال آيس ته اها خلاف ادب آهي جو مان ان کي اندر گهرايان مان پاڻ ئي ٻاهر ان جي خدمر ۾ حاضر ٿيان ٿو ۽ ان جي رستي کي پنهنجي ڏاڙهي سان صاف ڪيان ٿو. جئين ته امير بصره پاڻ ٻاهر آيا ۽ حضرت رابعه بصري جي والد جا هٿ چميائين ۽ وڏي تعظيم ۽ تڪريم سان مسند شاهي تي ويهاريائين ۽ عرض ڪيائينس ته اڳتي به جيڪڏهن ڪا ضرورت هجي ته منهنجي خدمت حاصل ڪرڻ فرمائجو.

.(تذڪره الاولياءَ)

حضرت رابعه بصريه رحمته الله عليها معاملات ۽ معرفت و طريقت ۾ پنهنجو ڪو به ثاني نه رکندي هُئي پاڻ کي سڀئي وڏي بزرگ ۽ نهايت وڏي معتبر سمجهندا هُئا، حضرت حسن بصري رحمته الله عليه ان وقت تائين وعظ نه فرمائيندو هو جيسيتائين حضرت رابعه بصريه رحمته الله عليها پاڻ تشريف نه آڻن، اعتراض ڪرڻ وارن کي اهو فرمائيندي هُئي”جيڪو شربت هاٿين جي ٿانوَن جو آهي اهو ڪِيولين جي ٿانون ۾ ماپي نه سگندو۔“ پاڻ نهايت ئي پرده دار، عشق ۽ اشتياق سان لبريز، قرب ۽ جمال مريم جي ثاني هُئي، درويش صفت انسان پاڻ جن کي قلندر مڃيندا هُئا۔

پاڻ جن جا ڪجهه قول هيٺ اوهان جي نظر ڪجن ٿا۔

1۔ پاڻي ۾ ترڻ مڇي جو ڪم آهي، هوا ۾ اُڏڻ مک سان ٿي سگهي ٿو، ڪرامت انهن ٻنهي کان ٻاهر آهي۔
2۔ عجيب ۽ غريب فوق العادت معاملات ڏيکارڻ هڪ قسم جو مڪر آهي ۽ ڪرامت استقامت ۾ ئي آهي۔
3۔ دل کي قابو ۾ رکڻ ۽ اختيار هجڻ جي باوجود، ناجائز خواهشن تي عمل نه ڪرڻ اصل مردانگي آهي۔
4۔ هميشه سٺن ڪمن ۾ مشغل رهڻ جنهن سان ماڻهن کي فائدو رسي ۽ انهن جا ڏک ڏور ٿين، اها زندگي جي نشاني آهي۔
5۔ سڀ کان پهرين عقل ۽ علم سان قابليت پيدا ڪئي وڃي ته جئين خاصيتن ۽ بڇڙاين ۾ باريڪ بيني سان فرق معلوم ڪري صرف نيڪين تي عمل ڪيو وڃي۔
6۔ موسمن تي لطف اندوز ٿيڻ ڇڏي ڏيو، موسمن کي بڻائڻ واري کي سڃاڻو۔
7۔ جڏهن ته ڪا به عورت نبي مبعوث نه فرمائي وئي، ۽ ڪنهن عورت خدائي جو دعوو به ناهي ڪيو، پر اهو فخر به عورت کي ئي حاصل آهي ته ان جي ئي هنج ۾ انبيا ڪرام، صديقين، صالحين ۽ شهدا ڪرام جن پرورش پاتي آهي ۽ اهو ڪو گهٽ مرتبو ڪونهي۔
8۔ جهڙي ريت ميڻ پاڻ کي ساڙي ٻين کي روشني ڏئي ٿي، اهڙي ريت توهان به پنهنجي پاڻ کي ساڙيو ۽ ماڻهن کي روشني ڏيو۔
9۔ مونکي رحمآن جي دوستي مان ئي واندڪائي نٿي ملي ته شيطان سان دشمني رکان۔
10۔ جڏهن بندو الله تعالي ا جي قربت اختيار ڪندو آهي ته الله تعالي ا ان کي ان جي عملن جي نقصن جي طرف مائل ڪري ڇڏيندو آهي ته جئين پنهنجي انهن نقصن ۾ مشغول ٿي ڪري مخلوق طرف ان جو ڪو ڌيان ئي باقي نه رهي۔

مڪمل تحرير ۽ تبصره>>